NTU Fan Club
บทความของ ผศ.ดร.กฤษฎา ตันเปาว์
32. ถึงยุคการตลาด 5.0 ![]() การตลาด คือ หนึ่งในศาสตร์และศิลป์ในการวางกลยุทธ์เพื่อขับเคลื่อนสิ่งที่นำเสนอ ทั้งที่จับต้องได้หรือจับต้องไม่ได้ เช่น สินค้า บริการ ธุรกิจ องค์กร ชมรม สมาคม กลุ่มคน บุคคล สิ่งของ หรือแม้กระทั่ง แนวคิด คำพูด สิทธิบัตร เป็นต้น ย้อนรอย Marketing ตามยุคสมัย ดังนี้ Marketing 1.0 * Marketing 1.0 : product-centric คือ การทำการตลาดในยุคอุตสาหกรรม ที่เน้นการพัฒนาการผลิต (เป็นยุคใครคิดได้ก่อนผลิตก่อน) * Marketing 2.0 : customer-centric * Marketing 3.0 : human-centric คือ ยุคให้ความสนใจ จิตใจ คุณค่าต่อ จริยธรรม สังคม สิ่งแวดล้อม และจรรยาบรรณวิชาชีพ * Marketing 4.0 : traditional to digital คือ ยุคเริ่มต้นการตลาด IT ต่าง ๆ เช่น Social media, online marketing, e commerce รูปแบบต่าง ๆ * Marketing 5.0 : technology for humanity คือ กลยุทธ์การทำการตลาดที่มีอยู่ด้วยเทคโนโลยีดิจิตอลชั้นสูงในโลกยุคปัจจุบัน อาทิ artificial intelligence (AI), Internet of Things (IoT), natural language processing (NLP), Blockchain และ virtual reality (VR) รวมถึงทิศทางของเทคโนโลยีเลียนแบบมนุษย์เสมือนจริงต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม การวางแผนและดำเนินการด้วย ส่วนประสมการตลาด สำหรับสินค้า (Marketing Mix: 4Ps) และส่วนประสมการตลาดบริการ (Service Marketing Mix: 7Ps) ก็ยังคงอยู่ แต่ต้องเปลี่ยนผันตามของความแตกต่าง ยุค 1.0 จนถึง 5.0 ในปัจจุบัน P1: ผลิตภัณฑ์ (Product) P2: ราคา (Price) P3: ช่องทางการจำหน่าย (Place) P4: การส่งเสริมการตลาด (Promotion) P5: บุคลากร (People) P6: กระบวนการบริการ (Process) P7: สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ (Physical Evidence) ซึ่งทั้ง 4Ps และ 7Ps นั้นต้องปรับให้ตามยุคสมัย โดยเน้นภาพหลัก - ผลิตภัณฑ์ ให้เน้น AI และ Robot เข้ามามีส่วนร่วมในการออกแบบและเลือกส่วนประกอบได้ตามที่ลูกค้าต้องการเฉพาะตน - การบริการที่เน้น non human services, sales CRM, chatbot - การกำหนดราคา ที่มีการปรับ Dynamic Pricing/ on demand - ช่องทางการจำหน่าย เทคโนโลยีด้วย online, robotics, NLP, IoT และ sensor tech, self service, auto service,VR และ AR - การส่งเสริมการตลาด จะขยายวงเป็น on demand marketing tools ที่เป็น Personalized content เฉพาะเจาะจง แต่เป็น on hand smart devices มากขึ้น เช่น Smartphone & Tablet - การนำเสนอและกระบวนการสื่อสารถึงกลุ่มเป้าหมาย เน้นที่ ecommerce & smart devices อย่างไรก็ตาม Philip Kotler ได้ให้ภาพ Model ที่กล่าวว่า คือ หัวใจของ Marketing 5.0 มี 5 ประการ ได้แก่ 1) Data-Driven Marketing เปรียบเสมือนหัวใจหลักสำคัญ และอยู่เบื้องหลังในการขับเคลื่อนกลยุทธ์ Digital Marketing ซึ่งรวมถึงการเก็บ Data ตลาด ทิศทางลูกค้า และนำมาวิเคราะห์ รวบรวมสถิติ เพื่อนำมาวิเคราะห์พื้นฐานลูกค้าเป้าหมายเชิงลึก ด้วยทิศทางที่เป็นไปได้ในการวางแผนทำตลาด 2) Predictive Marketing คือ การนำ Data มาใช้ในการคาดการณ์ความสำเร็จผลลัพธ์ที่ได้ว่าจะเป็นอย่างไร มีความเสี่ยงมากน้อยแค่ไหน ความคุ้มค่าที่จะลงทุนเพียงใด โดยใช้เทคโนโลยีช่วยประเมินทิศทางของผล และเปอร์เซนต์ความสำเร็จในกิจกรรมการตลาดต่าง ๆ 3) Contextual Marketing คือ การทำความเข้าใจผู้บริโภค ด้วยการใช้ Data ที่มีอยู่มาวิเคราะห์พฤติกรรมของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายต่าง ๆ เพื่อนักการตลาดสามารถออกแบบ และวางกลยุทธ์ Personalized & Customized Marketing ได้ตรงกับความต้องการของลูกค้าเฉพาะตน 4) Augmented Marketing คือ การนำเทคโนโลยีดิจิทัล หรือ Martech มาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ และ บริการ เพื่อส่งมอบประสบการณ์ในด้านบวกให้ลูกค้า เช่น การใช้ AI ตอบสนองข้อมูล หรือใช้ Chatbot ตอบคำถามลูกค้าได้แบบทันที ไม่ต้องเสียเวลารอให้พนักงาน 5) Agile Marketing คือ การทำกิจกรรม และรณรงค์การตลาด ให้ตรงใจ ทันสมัย ฉับไว ทันต่อเหตุการณ์ ที่เกิดจากฐานข้อมูล (ข้อ 1) ในการดึงดูด และ ฐานข้อมูลร่วม (ข้อ 2 - 4) ที่มีการประมวลคาดการณ์ พัฒนาให้เหมาะกับกลุ่มลูกค้า และ ส่งมอบด้วยเทคโนโลยีฉับไว เพื่อส่งมอบประสบการณ์ให้ถูกจุด ถูกใจ อย่างรวดเร็ว ทั้งนี้ หัวใจ 5 ประการดังกล่าว นอกจากความชัดเจนที่ลูกค้าต้องการที่แตกต่างกันแล้ว นักการตลาด ก็ต้องพิจารณาความต่างนั้นในบริบทของกลุ่มช่วงวัย ได้แก่ Baby Boomers, Gen X, Gen Y, Gen Z, Gen Alpha ประกอบด้วยเช่นกัน ท่านล่ะ วันนี้องค์กรท่าน หรือธุรกิจของท่านทำการตลาด สินค้า หรือ บริการ ที่หัวใจดังกล่าว และพร้อมนำ Technology for Humanity หลากหลายเครื่องมือครบวงจรเพื่อความสำเร็จแล้วหรือยัง ด้วยความปรารถนาดี ผศ.ดร.กฤษฎา ตันเปาว์ |